Bài tập về mô hình IS LM là một phần của môn học Kinh tế vĩ mô, đây được xem là môn học gây nhiều khó khăn cho sinh viên bởi sự phức tạp của môn học. Kinh tế vĩ mô có hai dạng bài tập chủ yếu. Một dạng là về chính sách tài khóa, tổng cầu cũng như là xác định cân bằng. Dạng tiếp theo là về cung, lãi suất và các chính sách về tiền tệ. Để tìm hiểu bài tập về mô hình IS LM chúng ta sẽ tìm hiểu lần lượt các dạng bài tập và lời giải sau đây.
Dạng 1: Công thức chung thường được sử dụng cho bài tập về mô hình IS LM là AD=c+I+G+Ex-Im.
Bài tập ví dụ: Trong nền kinh tế mở, biết: C=145+o,75Yd; I=135; G=550; Ex= 298; MPM=0.4.
Yêu cầu:
- Tính hàm số tổng cầu và sản lượng cân bằng.
- Giả sử xu hướng nhập khẩu cận biên giảm xuống còn 0,25; sản lượng cân bằng và cán cân thương mại thay đổi như thế nào?
- Nếu sản lượng tiềm năng là 1685 thì nền kinh tế bị tác động như thế nào bởi việc thay đổi xu hướng nhập khẩu cận biên?
Chính phủ sẽ đưa ra chính sách ứng phó như thế nào nếu muốn mục tiêu của là đảm bảo sản lượng thực tế bằng sản lượng tiềm năng? Hãy giải thích và minh họa bằng đồ thị.
Như vậy bài tập về mô hình IS LM có lời giải như sau:
- IM+MPM.Y=o,4YYd=Y-T=Y-o,2Y-10 =>Yd=0,8Y-10
Hàm tổng cầu: AD=C+I+G+Ex-Im=145+0,75(0,8Y-10)+355+550+298-0,4Y=> AD=1340,5+0,2Y
Sản lượng đạt cân bằng khi: AD=Y => Y=1340,5+0,2Y =>Ycb=1676.
- MPM=0,25 => Hàm tổng cầu mới: AD=C+I+G+Ex-Im => AD= 1340+0,35Y=>Ycb=2062
Cán cân thương mại: Nx=Ex-Im=298-0,25.2026=-217,5 => Thâm hụt cán cân thương mại.
- Y*=1685Ycb=2062>Y* => Thị trường bùng nổ => giải pháp: giảm sản lượng, đưa Y->Y*
Chính phủ sẽ thực hiện chính sách tài khóa thắt chặt hoặc thắt chặt lại tiền tệ.
Dạng 2: sử dụng phương trình đường thẳng IS, LM.
Bài tập về mô hình IS LM ví dụ:
C=150+0,7Yd; G=150; Ex=290; Im=0,14; MD=40+ 0,2Y-10i; T=20+0,2Y; I=80-12i; MS=200; P=1.
Yêu cầu:
- Viết phương trình IS; LM. Tính lãi suất và sản lượng, biểu diễn trên biểu đồ các chỉ số ấy.
- Khi Chính phủ tăng chi tiêu thêm 60, sản lượng và lãi suất thay đổi như thế nào? Việc Chính phủ thực hiện chính sách trên đã gây ra tác động gì đối với nền kinh tế? Nếu không có tác động này thì mức sản lượng cao nhất có thể đạt được là bao nhiêu? Để đạt được mức sản lượng này thì Chính phủ phải có những biện pháp gì?
Lời giải cho bài tập về mô hình IS LM ở dạng 2:
- Phương trình đường IS:AD=C+I+G+Ex-Im=656-12i+0,42Y
Sản lượng CB khi AD=Y=> Y=656-12i+0,42Y =>PT IS: Y=1131,03-20,69i.
Phương trình đường LM: Thị trường tiền tệ CB khi MDtt+=MStt => 40+0,2Y-10i=200/1=> PT LM: Y=800+50i.
Lãi suất và sản lượng là nghiệm của hệ PT IS và LM: Y=1034; i=4,68.
- G tăng => AD tăng => IS dịch phải -> IS1PT IS1: Y=1234,48-20,69i
- Lãi suất và sản lượng cân bằng mới là nghiệm của hệ phương trình IS1 và LM: Y1=1107; i1=6,15.
G tăng, qua tác động của m => Ymax=Y2=1234,48-20,69.4,68=1137,65
Nhận xét: G tăng, nền kinh tế tăng trưởng nhưng rơi vào lạm phát.
Hiện tượng thoái lui đầu tư với quy mô bằng 1137,65-1107=30,65.
Để đạt được mức sản lượng Y2=1137,65 chính phủ phải tìm biện pháp dịch chuyển LM sang phải => LM1 qua E2 (là giao điểm của IS1 và đường i=4,68).
=> Áp dụng chính sách tiền tệ lỏng tức là tăng MS.
MS tăng=MS(E2)-MS(E1).
Mà E2 thuộc LM1 => MS(E2) = MD(E2) = 40+0,2.1137-10.4,68 = 220,6 => MS tăng = 220,6-200/1 = 20,6 => Ngân hàng TW phải tăng MD thêm 20,6.1=20,6 thì nền kinh tế sẽ triệt tiêu được hiện tượng thoái lui đầu tư.
Như vậy chúng ta đã lần lượt cùng đi qua các ví dụ bài tập về mô hình IS LM có lời giải. Chúc bạn ôn tập tốt và thành công.